Breng de risico’s in kaart
Er zijn verschillende opties voor een goede risicoanalyse:
• Het medewerkertevredenheidsonderzoek is een goede basis. Daarin geven werknemers aan wat voor hen de belangrijkste problemen zijn op de werkvloer. Een aantal hiervan is bijna altijd aan werkstress toe te schrijven.
• Ook zou je een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) kunnen laten uitvoeren.
• Denk ook aan cijfermateriaal van de arbodienst, info uit functionerings-, evaluatie- en exitgesprekken en rapportages. Die bieden aanknopingspunten om de stressoorzaken in kaart te brengen.
• Vergeet de data en cijfers van de zorgverzekeraar niet, bijvoorbeeld branchegegevens en de analyses van de zorgconsumptie.
Maar vaak zijn deze onderzoekgegevens niet voldoende. Dan moet u aanvullend risico-onderzoek doen om de échte oorzaken en achtergronden van werkstress boven tafel te krijgen.
Bepaal het perspectief van de risicoanalyse
Meestal wordt in een onderzoek over werkstress ingezoomd op de oorzaken: werkdruk, gebrek aan controle, ontevredenheid, agressie of intimidatie. Medewerkers wordt dan gevraagd om te beoordelen of zij die problemen herkennen in het werk. Dat biedt natuurlijk goede inzichten.
De focus op ‘floreren’ brengt de nodige nuances. Het kan wel heel druk zijn, maar iemand krijgt pas vleugels als dat wordt gezien en gewaardeerd. Worden de inspanningen niet gezien? Dan wordt werkdruk uiteindelijk werkstress.
Als je onderzoekt hoe iemand kan floreren in het werk en welke de belemmeringen daarvoor zijn krijg je ook de oorzaken van werkstress in beeld. Zo kan het perspectief in het onderzoek kantelen van negatieve ervaringen naar positieve uitgangspunten.
Kies een praktische uitvoering van de risicoanalyse
De juiste uitvoering van het onderzoek bepaalt natuurlijk het succes ervan. Als je kiest voor een vragenlijst, houd dan rekening met de volgende aandachtspunten:
• Is het invullen van een vragenlijst voor iedereen even eenvoudig?
• Voelt iedereen zich vrij en veilig genoeg om eerlijk te reageren?
• Zijn de gegevens anoniem, snel, gestructureerd en gemakkelijk te verwerken?
• Onderzoek je met de vragen wat je wil weten?
Maak het onderzoek maximaal zichtbaar
Maak bij de start van het onderzoek duidelijk dat het menens is: het vraagt de mening van iedereen, in alle lagen van de organisatie. Geef ook duidelijk aan wat de volgende stappen zijn, zodat iedereen weet waaraan hij of zij bijdraagt. En niet onbelangrijk: start het onderzoek met maximale zichtbaarheid, het liefst face-to-face, op de werkplek.
Neem de tijd om van analyse naar verbeteringen te komen
De risicoanalyse moet natuurlijk leiden tot plannen en aandachtspunten. Maar: het vraagt tijd om van een goede analyse naar projecten en interventies te komen. Bepaal de belangrijkste aandachtspunten uit het onderzoek en deel deze en pak ze samen aan.
